Ketojenik Diyet Nedir?
Keto çok revaçta. İnternet, film yıldızlarından sıradan insanlara kadar herkesin ketojenik diyetle inatçı kilolarından nasıl kurtulduğuna dair hikayelerle dolu. Bazıları bu beslenme düzeninin diyabetin yönetilmesinde ve Alzheimer hastalığının önlenmesinde de faydalı olabileceğini öne sürüyor. Peki, bu bir mucize diyet mi yoksa sadece son moda mı?
Keto diyeti nasıl çalışır?
Ketojenik diyet, genel sağlıklı beslenme önerilerinden farklı olan yüksek yağlı, orta proteinli, düşük karbonhidratlı bir beslenme düzenidir. Meyveler, sebzeler, tam tahıllar, süt ve yoğurt gibi birçok besin açısından zengin yiyecek karbonhidrat kaynağıdır. Keto diyetinde, tüm kaynaklardan gelen karbonhidratlar ciddi şekilde kısıtlanır. Karbonhidratları günde 50 gramın altında tutma hedefiyle, keto diyeti uygulayanlar genellikle ekmek, tahıl veya gevrek tüketmezler. Ve meyve ve sebzeler bile karbonhidrat içerdikleri için sınırlıdır. Çoğu insan için keto diyeti, genellikle nasıl yediklerinde büyük değişiklikler yapmayı gerektirir.
Keto diyeti neden karbonhidratları kısıtlıyor?
Karbonhidratlar vücudumuzun ana enerji kaynağıdır. Enerji için yeterli karbonhidrat olmadığında, vücut yağları ketonlara parçalar. Ketonlar daha sonra vücut için birincil yakıt kaynağı haline gelir. Ketonlar kalp, böbrekler ve diğer kaslar için enerji sağlar. Vücut ayrıca ketonları beyin için alternatif bir enerji kaynağı olarak kullanır. Bu nedenle, bu yeme düzeninin adı.
Vücudumuz için ketojenik diyet aslında kısmi bir oruçtur. Tam oruç veya açlık durumunda, vücut bir enerji kaynağı almaz. Bu olduğunda, yakıt için yağsız kas kütlesini parçalar. Keto diyetinde, ketonlar alternatif bir enerji kaynağı sağlar. Tam orucun aksine, keto diyeti yağsız kas kütlesini korumaya yardımcı olur.
Keto diyeti güvenli mi?
Bu beslenme düzeni şu durumlardaki kişilere önerilmez:
- Pankreas hastalığı
- Karaciğer rahatsızlıkları
- Yeme bozuklukları veya yeme bozuklukları geçmişi
- Safra kesesi hastalığı olanlar veya safra kesesi alınmış olanlar
Ayrıca, keto diyeti tüm insanlar için hem kısa vadeli hem de uzun vadeli sağlık riskleri ile ilişkilidir. Kısa vadeli sağlık riskleri arasında grip benzeri semptomlar, örneğin mide bulantısı, baş ağrısı, bitkinlik ve baş dönmesi bulunur. Buna genellikle "keto gribi" denir. Bazı kişiler ayrıca uyku sorunu yaşadıklarını bildirmektedir. Yüksek lifli sebzelerin, meyvelerin ve tam tahılların alımının azaltılması kabızlık riskini artırabilir. Genellikle keto diyeti uygulayanlar düzenli kalmak için bir lif takviyesi almalıdır, ancak bu önce bir sağlık hizmeti sağlayıcısıyla görüşülmelidir.
Keto diyetinin uzun vadeli sağlık riskleri arasında böbrek taşları, karaciğer hastalığı ve vitamin ve mineral eksiklikleri yer alır. Çok sayıda besin açısından zengin gıda kesildiği için A, C, K vitaminleri ve folat seviyeleri genellikle düşüktür.
Keto diyetinin yüksek yağlı doğası oldukça tartışmalıdır. Önemli miktarda araştırma, doymuş yağ oranı yüksek diyetlerin kalp hastalığı ve diğer kronik sağlık sorunları riskini artırabileceğini göstermiştir. Keto diyeti uygulayanların uzun vadeli kardiyovasküler sağlıkları açısından alabilecekleri risk tam olarak incelenmemiştir.
Keto hakkında bilim ne diyor?
Keto diyeti, nöbetlerle karakterize bir rahatsızlık olan epilepsinin yönetilmesine yardımcı olmak için 100 yıldan uzun süredir kullanılmaktadır. Daha yakın tarihli çalışmalar, keto diyetini obezite ve diyabet için alternatif bir diyet tedavisi olarak değerlendirmektedir. Bu sağlık koşulları için keto diyetinin faydalarına ilişkin araştırmalar sınırlıdır. Bu gruplarda keto diyetinin etkinliğine ilişkin çoğu çalışma, küçük insan grupları üzerinde yapılmıştır. Veya Alzheimer hastalığı gibi bazı koşullar için araştırma, öncelikle laboratuvar hayvanlarına odaklanmıştır. Bu yeme düzeninin güvenliğini tam olarak değerlendirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Ayrıca, keto diyetinin uzun vadeli sağlık etkileri üzerine çalışmalar yapılmalıdır.
Vücut kitle indeksi ve bireysel metabolizma oranları, farklı bireylerin keton üretme hızını etkiler. Bu, keto diyetinde bazı kişilerin diğerlerinden daha yavaş kilo verdiği anlamına gelir - aynı keto diyet planını takip etseler bile. Bu grup insanlar için keto diyeti sinir bozucu olabilir ve değişiklik yapma motivasyonlarını etkileyebilir. Ayrıca, birçok kişi keto diyetine devam edemez ve önceki yeme düzenlerine döndükten sonra kilolarını geri alır.
Sonuç
Ketojenik diyet oldukça kısıtlayıcıdır. Araştırmalar, tedavisi çok karmaşık olabileceğinden, bir sağlık ekibiyle birlikte yönetildiğinde epilepsi için bu yeme düzenini destekler. Ancak, keto diyetinin kilo yönetimi ve diğer sağlık sorunları için bir araç olarak kullanılması konusunda jüri hala kararsız.
